Унших хугацаа: 3 minutes

ДОЛООН ХОЖГОР НЭГ МОЖГОР

Ах дүү наймуулаа амьдардаг байжээ. Ах дүү долоон Хожгор нь Можгор гэгч нэгийгээ үргэлж гадуурхаж байдаг. Нэг удаа долоон Хожгор нэг Можгорынд очоод гэр нь эзгүй байсан тул гадаа нь хүлээнгээ тамхи татаж байгаад санамсаргүй цог унаган гэрийг нь галдаж орхижээ.

Можгор гэртээ ирээд шатсан гэрийнхээ үнсийг шуудайд хийн олон хөлийн газраар явах бөгөөд юу үүрч явааг нь асуусан хүн бүрт “Үзвэл үнс, харвал хальс болчихно” гэж хэлээд л холхиод байж. Гэтэл нэг баян худалдаачин “Үнэхээр үзэхээр үнс, харвал хальс болчихвол наад шуудайг чинь алт мөнгөөр дүүргэж өгье” гэхэд Можгор шуудайн амсраа дэлгэн үнсээ харуулаад хайран сайхан эрдэнэсийг минь үнс болголоо” хэмээн баянд уурлажээ.

Ингээд баян арга буюу шуудайг нь алт мөнгөөр дүүргэж өгчээ. Ингээд Можгор “луйвардаж” олсон алт мөнгөөрөө шинэ гэр худалдаж авахаар явж байтал долоон Хожгортой тааралдан энэ их алт мөнгийг хаанаас олсныг нь асуухад “шатсан гэрийнхээ үнсийг зарсан” гэж хэлжээ. Тэгмэгц долоон Хожгор бүгд гэрээ шатаан, эхнэр хүүхдүүдээ гудамжинд хаяад шатсан гэрийнхээ үнсийг шуудайлан зах руу явцгаав.

Мэдээж үнс зарна гэхийг сонссон хүмүүс тэднээр элэг доог хийн, долоон Хожгор ч өдөржин шуудайтай үнс үүрч яваад ядран буцаж явтал нэг Можгорын саалийн ганц үнээ бэлчиж явахтай таараад үнээг төхөөрч орхижээ. Можгор үнээнийхээ олгойд цусыг нь хийгээд явж байтал долоон хөх халзан тэмээ бэлчиж явахтай таараад үнээнийхээ цусаар улаан болтол будаж орхив.

Тэгээд явж байтал нэг өвгөн таарч долоон хөх халзан тэмээ сураглав. Можгор гэтэл “Хөх халзан тэмээ харагдаагүй. Харин улаан халзан тэмээнүүд ойрхон байна лээ” гэж хэнэггүй “залжээ”. Өвгөн ч мөчөөгөө өгөлгүй заавал хөх халзан байх ёстой гэв. Тэгэхээр нь Можгор “Улаан халзан бол би авъя, хөх халзан бол та ав” гэж хэлжээ.

Өвгөн очиж хараад улаан халзан тэмээ байсанд Можгорт өгч явуулжээ. Ингээд Можгор мөн л “луйвардаж” олсон тэмээнүүдээ туугаад явж байтал долоон Хожгор таараад яаж тэмээтэй болсныг нь асуухад Можгор ч үнээнийхээ олгойтой цусаар долоон тэмээ сольж авсан юм гэхэд нөгөөдүүл нь мөн л итгэн бүгд саалийн ганц үнээнүүдээ алаад зах дээр очиж олгойтой цус тэмээгээр солино хэмээн доог тохуу болж өдөржин зогсов.

Ингээд орой болоход өлсөж ядарсан долоон Хожгор уурандаа Можгорын эхнэрт хор уулгаад орхив. Можгор уйлан гашуудаж байгаад хаанд очиж, эхнэр нь хэчнээн уран болох тухай тэнгэрт тултал магтан ярихад хаан маргааш эхнэрээ дагуулж ирээд юм оёулж үзэхээр болжээ.

Можгор үхсэн эхнэрээ тэмээний бөхөн завсар элдэв юмаар түшүүлэн суулгаад хааны гадаа очмогц тэмээг тэвнээр хатган туйлуулж эхнэрийнхээ цогцсыг унагаагаад хайран сайхан эхнэр минь хааны гадаа үхэв хэмээн орь дуу тавин уйлав. Хаан сандарч хамгийн үзэсгэлэнтэй оёдолчноо Можгорт эхнэр болгон өгч “амыг нь таглажээ.

Долоон Хожгор Можгорыг урьдынхаас залуу сайхан эхнэртэй болсон байхыг хараад яасан тухай нь асуухад үхсэн эхнэрээ зах дээр аваачаад, “Хэрүүл маргаан гаргадаггүй, хоол хувцас хэрэглэдэггүй, үргэлжийн мөнх унтаж байдаг эхнэрээ үзэсгэлэнт хатнаар солино гээд хашхирсан чинь эрчүүд булаацалдаад авч байна лээ” гэжээ.

Тэгмэгц долоон Хожгор яарч сандран гүйж гараад эхнэрүүдээ алж зах дээр очоод үзэсгэлэнтэй залуу хатнаар солино гэж хашхиралдаж байгаад хавийн амьтдын уурыг хүргэж үхтэл зодуулжээ.Ингээд багтартлаа уурласан ах дүү долоо Можгорыг шатааж алахаар шийдэж, модонд хүлж орхиод аргал түүхээр явцгаав.

Энэ хооронд адуунд явж байсан улцан нүдтэй баян өвгөн Можгортой таараад яагаад модонд хүлээстэй байгааг нь асуусанд Можгор сурсан зангаараа ингэхээр нүдний улцан арилдаг юм аа хэмээн хэнэггүй худал хэлжээ. Өвгөн ч дор нь итгээд “Чи яваад миний адууг туугаад ир, тэр болтол чинь би хүлүүлээд байж байя.

Нүдээ эдгээе” гэж хэлээд хамаг юмаа Можгорт өгөөд оронд нь хүлүүлэв. юмыг аваад явсан хойгуур долоон Хожгор ирээд хөөрхий өвгөнийг шатааж алжээ. Ингээд Можгорыг алчихлаа хэмээн баяр хөөр болон буцаж явтал нөгөө Можгор нь учиргүй ганган “амьтан” гэр рүүгээ явж байхтай таарчээ.

Тэгээд юу болсныг асууцгаахад Можгор утаа унаад лусын хаанд очиж бэлэг аваад явж байна гэж хэлэв. Долоон ах дүү нар нь түүнд итгээд бүгд лусын хаанд очихоор далай руу гүйлдэн ороод живж үхэцгээж гэнэ ээ.

• “Хараагдсан Гүнж” хүүхдийн үлгэр
• Монгол ардын шилдэг оньсого /түүвэр/
• ШАГАЙ ТОГЛОХ 10 ТӨРЛИЙН АРГА
• 12 жилийн тухай үлгэр
• Ертөнцийн гурав түүвэр
• Монгол ардын шилдэг 9 үлгэр
• Монгол ардын зүйр цэцэн үгс
• Монгол ардын шилдэг оньсого /түүвэр/